Ostatnio przeczytałem 2023#17 (#128) - " Czwarty K" - Mario Puzo

Mario Puzo urodził się w biednej rodzinie neapolitańskich imigrantów mieszkających w dzielnicy Hells Kitchen w Nowym Jorku. Znany jest przede wszystkim z wiekopomnego dzieła „Ojciec chrzestny”, które uzyskało nieśmiertelność za sprawą filmowej adaptacji Francisa Forda Coppoli o tym samym tytule, za scenariusz adaptowany Mario Puzo dostał nawet Oscara. Wydawnictwo Albatros zdecydowało się przypomnieć starszym czytelnikom i odkryć przed młodymi czytelnikami dzieła nieżyjącego już amerykańskiego pisarza.

Jedną ze wznowionych powieści jest „Czwarty K”, ukazała się po około 33 latach od premiery w Stanach Zjednoczonych i 20 lat od czasu pierwszego polskiego wydania. Mimo upływu czasu, gigantycznego postępu technologicznego, powieść nic nie straciła na świeżości.

Prezydentem Stanów Zjednoczonych zostaje potomek klanu Kennedych – Francis Xavier Kennedy. Wdowiec ze zbuntowaną córką, która ucieka do Europy przed całym zamieszaniem spowodowanym wyborem Francisa Xaviera na urząd prezydenta. W chwili kiedy miała wracać z Rzymu do Waszyngtonu w Niedzielę Wielkanocną na Placu Świętego Piotra grupa fanatyków nazywających siebie Chrystusami Przemocy morduje papieża, a inni członkowie tej grupy porywają samolot, którym wracała Theresa Kennedy. Porywacze przekierowują samolot do Sherhabenu (fikcyjnego państwa) na Bliskim Wschodzie. Sułtan Sherhabenu, nie świadowny wszystkich planów Yabrila, po cichu wspiera porywaczy. W ten sposób chce zademonstrować swoją niezależność, przekonany, że Amerykanie, którzy zainwestowali dziesiątki miliardów dolarów w wydobycie ropy, nie zaatakują małego państwa. Yabril zabija córkę prezydenta zez mina krwią przed kamerami stacji telewizyjnych z całego świata. Do tego dochodzi wybuch miniaturowej bomby atomowej na Time Squere w Nowym Jorku. Sprawy nie wiążą się, ale stanowią zapalnik, który może doprowadzić do zmiany biegu historii. Francis Kennedy postanawia wykorzystać do zemsty całą potęgę swojego urzędu.

Świetnie się czyta wciągająca intryga polityczna, starcia frakcji politycznych i szarych eminencji, które są przekonane o możliwości sterowania politykami „z tylnego siedzenia”. Książka ma ogromny potencjał, autor skrupulatnie i mozolnie buduje fundamenty pod skomplikowaną intrygę. Poznajemy dziesiątki, jak nie setki postaci, każdej z nich autor zwykle poświęca dużo uwagi, od opisu wyglądu, poprzez wykształcenie, do cech charakteru. Nietrudno pogubić się w tym wszystkim. Do tego kilka rozbudowanych wątków i seria tragicznych wydarzeń, które mogłyby stanowić samoistne powieści. Zwykło się mówić, że „od przybytku głowa nie boli”, ale jest też inne przysłowie „za dużo to i świnia nie zje”. Właśnie te drugie lepiej pasuje do powieści „Czwarty K”. Zakończenie robi wrażenie pisanego pod presją czasu, może wydawca naciskał? A może terminy goniły? Zdecydowanie najsłabiej dopracowana część powieści. Mimo tych wszystkich wad myślę, że warto przeczytać. Szczególnie jeżeli kogoś kręcą takie tematy.